====A więc do rzeczy --wielu userów na Forum [głównie tych młodszych] zadaje z pozoru oczywiste pytania. Zaciera się już zupełnie np. różnica pomiędzy 105 a 105L. Wielokrotnie spotykam posty w stylu ==Syrena z '82 roku i ma biegi przy kierownicy??? To NA PEWNO jakaś przeróbka.
W sumie to nie ma co się dziwić tym młodym bo jeżeli ktoś urodził się w dajmy na to 93 czy 95 roku to Syreny będzie pamiętał co najwyżej z lat wczesnego dzieciństwa i fotek na necie. To wina głównie naszych czasów a nie tych ludzi.
Ponieważ zaliczam się do ostatniego pokolenia któremu było dane oglądać Syreny śmigające "na żywo" po ulicach a później ich zagładę u progu nowego tysiąclecia postanowiłem podjąć się opracowania swego rodzaju charakterystki poznawczej [jeśli to jest prawidłowe słownictwo]. Moją inspiracją było przeglądanie forów angielsko-języcznych gdzie określane jest to jako "Spotter's Guide" poprzez kolejne generacje modelu.
::::Chociaż postaram się trochę zahaczyć o historię to z wiadomych względów zdecydowałem się pominąć modele 100-103. Odpowiedzią jest prosty fakt, że tych wozów już w momencie mojego urodzenia były sladowe ilości a więc nie mieszczą się w zakres mojej wiedzy praktycznej. Kiedy miałem 5-6 lat mój ojciec uczył mnie odróżnić 104 od 105 czy starego Fiata od MR-a ale NIGDY nie spotkaliśmy w ruchu np. stodwójki S. Myślę, że to samo dotyczy zdecydowanej większości Forumowiczów. Są to pojazdy znane dla nas głównie ze starych książek i czarno-białych zdjęć a Forum nie słóży przecież bitwie na cytaty z książki Zielińskiego tylko wymianie doświadczeń praktycznych.
===Niewątpliwie jeżeli mówimy o zmianach konstrukcyjnych wdrażanych w poszczególnych modelach Syreny powinniśmy zacząć od wnętrza gdyż tam występujął najbardziej znaczące różnice.
***ZALICZAMY DO NICH:
---szerokość foteli;
---umiejscowienie lampki kontrolnej kierunkowskazów i sufitowej;
---położenie dźwigni zmiany biegów i hamulca ręcznego;
---kształt przełącznika świateł głównych i oświetlenia wskaźników oraz ich nakrętek;
---kształt nakrętki stacyjki.
:::Na wstępie warto wspomnieć, że w kwietniu 74 wprowadzono do Syreny złącza konektorowe w większości elementów instalacji elektrycznej.
Złącza śróbowe ===stary typ do kwietnia '74
Złącza konektorowe ===nowy typ '74-83
Miało to najprawdopodobniej związek z postępującym procesem "fiatyzacji" polskich samochodów. [Tak na marginesie to np. mechanizm opuszczania szyby w Syrenie został totalnie %^%$%$& na gorsze linką na kółeczkach od Fiata!!!!!!!! Mogli zostawić zębatkowy jak w -1-0-4-].
Na pierwszy rzut oka taki egzemplarz różni się od poprzedników lusterkiem wewnętrznym od Malucha, dżwigienką oświetlenia wskaźników o przekroju spłaszczonym i plastikową nakrętką stacyjki. Znaczek 105 był oczywiście od około 73 roku już w czcionce stosowanej w samochodzie 125p.
===I dla porównania przełącznik starego typu MR-73 [okrągły];
===Stacyjka NOWY typ 1974-83;
Mniej więcej w tym samym czasie kontrolka kierunkowskazów została przeniesiona na prawą stronę prędkościomierza z dziurki pomiędzy zegarami paliwa i wody.
Blacha zestawu wskaźników stary typ '58-73
W pierwszych modelach Syren, najprawdopodobniej 100-102 ta blacha była pokrywana srebrnym lakierem tzw. "młotkowym" jak na rysunku u Glinki.
:::ALE to temat na oddzielną dyskusję
===Nakrętka stacyjki metalowa występowała od listopada 73 i pochodziła z PF-125p. Wcześniejsze miały gładkie ścianki z dziurką do odkręcania specjalnym kluczem. Dotyczy to zarówno 104 jak i pierwszych 105 spod znaku W-S-M.
1957-73
Listopad '73 - kwiecień '74
Kwiecień '74- czerwiec '83
Model WSM [1972] był wyjątkowy i posiadał m.in.
---brak szczelin na łączeniu deski rozdzielczej ze słupkami;
---znaczek WSM przypominający znaczek Nissana;
---znaczek -1-0-5- napisany taką samą czcionką jak -1-0-4-;
---pas tylny starego typu ale z oświetleniem tablicy rejestracyjnej w zderzaku;
---lakier w odcieniu siwo-niebieskim.
===Także w 74 roku wszedł do produkcji model 1-0-5-L odróżniający się od modelu 105:
---rozkładanymi oparciami foteli;
---hamulcem ręcznym z Fiata;
---chromowanymi listwami szyb;
---dźwignią zmiany biegów w podłodze;
---lusterkiem wstecznym zewnętrznym [zwiększającym bezpieczeństwo jazdy;-];
---"ozdobnymi tarczami kół montowanymi pod dotychczasowe kołpaki" jednak do dzisiaj jest to kwestią sporną i jeszcze do tego wrócę.
JEDYNYM modelem Syreny z dźwignią zmiany biegów fabrycznie umieszczoną w podłodze był model 1-0-5-L ale nie był on następcą stopiątki a jedynie produkowaną równolegle wersją luksusową!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Hamulec ręczny umieszczony w podłodze występował natomiast także w modelu 105-B.EDIT: 13.03.2013==================
:::SCHEMATY ZMIANY BIEGÓW ==po lewej modele 104-105-105B i "R-20". [Po prawej -1-0-5-L z dźwignią zmiany biegów usytuowaną w podłodze]:::
===Od 1976 roku wszystkie samochody Syrena zostały przystosowane do montażu radia. Stąd obecność czarnej plastikowej zaślepki na tablicy rozdzielczej.
OCZYWIŚCIE ====i to ważne :::::::::::::::W radiu należy ściągnąć gałki, odkręcić śrubki mocujące przedni panel, i dopiero włożyć radio od wnetrza deski!!!!!! Tak więc pasują prawie wszystkie stare radia, które miały dwa pokrętła włącznie z popularnymi kiedyś tanimi kasetowcami. Montaż nowoczesnego radia pod otwór "ISO" aczkolwiek możliwe wiąże się z koniecznością powiększania otworu w tablicy rozdzielczej.
==Plastikowe stożki na piasty pojawiły się w większości Syren około 79 roku a już na pewno po stanie wojennym w 81. Felgi pozbawione dodatkowych mocowań kapsli były po prostu bardziej ekonomiczne czyli tańsze w produkcji. Poza tym u progu lat '80 plastik zaczął wypierać chrom i zgodne to było z ogólnie obowiązującym trendem w motoryzacji światowej. Małe plastikowe kołpaczki wprowadzono w 83 roku także do Polonezów i Fiatów.
W ostatnich latach produkcji [tutaj żadne oficjalne źródła nie precyzujął kiedy] pojawiły się w Syrenach także plastikowe znaczki, korbki szyb i popielniczki od Malucha. Nie ulega jednak wątpliwości, że były montowane fabrycznie.
Łącznie [wg. posiadanych przeze mnie danych zamieszczonych w "Autotechnice Motoryzacyjnej" z kwietnia '87]:
----W FSO wykonano 177 234 samochody marki "Syrena";
----w Bielsku-Białej 344 077 sztuk z tego około 284 000 wozów nie będących modelem "Bosto"
===To chyba wszystko [na razie]. W miarę dalszego rozwoju tematu będę wrzucał nowe opisy i zdjęcia poglądowe bo "zeszyty KAP" podobnie jak 90% dzisiejszej literatury to zupełna tragedia i nadaje się tylko do kibla!!!!!!!!!!!! Młody pasjonat nie znajdzie w nich nic ponad to, co każdy 13-sto latek może wyszperać na necie ===bez obrazy jakiejkolwiek grupy wiekowej.
EDIT: ===Skoro już jesteśmy przy "fiatyzacji" to wypadałoby wspomnieć jeszcze o jednym z największych idiotyzmów konstrukcyjnych Syreny ===tj. o pozostawieniu klameczek szybki trójkątnej typu warszawowskiego. To rozwiązanie felerne z założenia i z pewnością był to fakt powszechnie znany jeśli nie w chwili wprowadzenia stopiątki to "liftingu '77". Jak wiemy ta klameczka siedzi na szpindelku rozklepanym od strony szyby!!!!! Całość bardzo szybko pokrywa się tlenkami aluminiowymi i nie daje się otworzyć. Przyłożenie siły powoduje wyjście całej śróbki/szpindelka.
====Co szkodziło zrobić takie klameczki jak w starym Maluchu i innych wozach z rodziny Fiata ===w Ładzie, Zastawie itd. ----solidne, chromowane, z przyciskiem????????
::::EDIT: 6.06.2013::::
Jak widać na powyższej fotce klameczka wprowadzona po '77 roku w Maluchu ma gruby metalowy szpindel/ośkę mocowaną NIERUCHOMO do ramki trójkącika co raz na zawsze pozwoliło wyeliminować w.w. niedogodności.
::::EDIT: 2.08.2013::::
===Plastikowe emblematy na deskę rozdzielczą posiadają mnóstwo niedoróbek ===w tym załamania lini świetlnej w miejscach z których wychodzą bolce. W celu lepszego zobrazowania problemu wklejam kilka fotek mojego znaczka 105L na tle [niestety połamanego] emblematu metalowego gładkiego jak lusterko.
Dokładnie takie same wady odlewnicze występujął w Syrenie "WO-MYSZA" na str. 88 Auto Świata Classic, zresztą trochę takich znaczków przewinęło się przez moje ręce ===także wątpię żebym miał jakiś samodział. 
:::I jeszcze na koniec porównanie z metalowym znaczkiem "cywilnej" stopiątki standard:
Emblematy plastikowe zaczęły się pojawiać w Syrenach około roku 77 w zestawie z popielniczką i czarnymi korbkami szyb od Malucha. Występowały zarówno w wykonaniu czarnym jak i metalizowanym.
Pozdrawiam
Niemniej faktem jest, że modelu 105 [wraz z pochodnymi] wyprodukowano w FSM więcej niż wszystkich innych modeli Syren razem wziętych.
